Oruro

De nachtbus had goed doorgereden over de hobbelige en kronkelige wegen naar Oruro. Hierdoor hadden we geen oog dicht gedaan en stonden we om 3.15 uur in de ochtend in een donkere en kille stad. Omdat we de busreis niet in combinatie hadden geboekt met onze accommodatie, zouden we nog tot 11.00 uur moeten wachten om in ons hotel in te kunnen checken. Gelukkig mochten we met de groep, die wel een combinatie had geboekt, meelopen naar hun verblijfplaats. Van een uiterst vriendelijke reisleider mochten we zelfs de slaapmatjes, die hutjemutje in een grote zaal lagen uitgespreid, gebruiken. Hier hebben we natuurlijk dankbaar gebruik van gemaakt. We hebben heerlijk geslapen tot 11.00 uur. Daarna liepen we met onze zware tassen naar ons hotel, waar we door een veel minder vriendelijke vrouw werden ontvangen. Het was de bedoeling dat we ook onze reisleider zouden ontmoeten, maar door miscommunicatie, taalbarrière en het gebrek aan organisatorische kwaliteiten van de reisorganisatie, liep dit niet zoals we hadden verwacht. We hebben drie keer met het kantoor in La Paz moeten bellen, waarbij we keer op keer andere informatie verstrekt kregen. Het was belangrijk dat we de reisleider zouden ontmoeten, omdat zij onze bonnetjes voor de stoeltjes aan de carnavalsparade moest overhandigen. Uiteindelijk was de afspraak om 23.00 uur bij ons hotel af te spreken. Heerlijke tijd…. Om 23.30 uur was daar uiteindelijk iemand van de organisatie, een kerel van een jaar of 17, die zich niet echt een houding wist te geven. Hij vertelde dat degene met de bonnetjes nog in de bus zat van La Paz naar Oruro en dat zij ieder moment hier zou kunnen zijn. We besloten om op onze kamer te wachten, maar zijn met onze kleding aan op het dekbed in slaap gevallen. De volgende ochtend werden we zowaar om 7.30 uur gewekt. Om 8.00 uur moesten we klaar staan. We hadden onze bonnetjes yeaahhh.. Helaas hadden we door al deze consternatie de eerste avond van het feest gemist.

Met de groep die uitsluitend uit Bolivianen bestond, liepen we naar de parade. Charlotte moest de gids de weg wijzen; wij hadden gisteren de stad immers al goed verkend. Aangekomen bij onze stoeltjes begon de optocht van 48 verschillende groepen, waaraan 30.000 vrolijk uitgedoste dansers en 10.000 uitbundige muziekanten deelnemen. Daarnaast driehonderdduizend bezoekers die dit grote spektakel komen bekijken. Het carnaval is het grootste jaarlijkse culturele evenement in Bolivia. Het staat sinds 2001 vermeld op de Lijst van Meesterwerken van het Orale en Immateriële Erfgoed van de Mensheid van UNESCO. We keken onze ogen uit en genoten van de verschillende soorten muziek en dansen. Het verbaasden ons hoe creatief de deelnemers het afgelopen jaar geweest waren in het fabriceren van hun kunstzinnige kostuums en maskers. Van indianengroepen met panfluiten, zo groot dat deze nog maar net te dragen waren, tot levensgrote koeienmaskers. Van kinderen die traditionele dansen van hun stam uitvoerden tot mannen met maskers die net zo hoog waren als zijzelf. Langzaam liepen de verschillende groepen voorbij, alle toeschouwers voldoende tijd gunnend hun kunsten te bekijken. Halverwege de dag werden versnaperingen uitgedeeld in ruil voor de bonnetjes. Heerlijke kleffe hotdogs. Op zo’n feestelijke dag smaakt alles eigenlijk wel goed. Gedurende de dag waren de toeschouwers ook druk in de weer om elkaar onder te spuiten met wit schuim. De kinderen renden de straat op wanneer er even geen parade voorbijkwam. De volwassenen bestookten elkaar vanaf de tribunes. Ook liepen de verkopers van allerlei eten, drinken en spuitbussen schuim de hele dag af en aan. De hoeveelheid bier die geconsumeerd wordt, is enorm. Wij hielden het tijdens de warme dag liever bij water, wat door de verkopers nauwelijks verkocht werd. We moesten dus steeds het feestterrein af om weer een 2 literfles water te kopen. Dit met het gevaar volledig ondergespoten te worden met het witte schuim.

Over de parade was een metalen loopbrug gebouwd waar we de vorige dag al een keer overheen gelopen hadden. De brug voelde niet al te stevig aan en deinde onder het gewicht van de voetgangers. Tijdens de eerste carnavalsdag was de brug omspannen met een groot spandoek om te voorkomen dat mensen vanaf de brug de parade zouden gaan bekijken. Het viel ons op dat er gedurende de dag steeds meer scheuren in het doek gemaakt werden, van waarachter meer en meer gezichten verschenen. Op een gegeven moment werd het gewicht van al deze (waarschijnlijk op de muziek meedeinende) toeschouwers de brug te veel. De brug brak en stortte in. Verschrikkelijk genoeg passeerde op dat moment net een muziekgroep onder de brug. De chaos die ontstond was enorm en stelde erbarmelijk ook de onkunde van de hulpdiensten aan de kaak. Het duurde meer dan een uur voordat de politie (voornamelijk aspiranten zonder leidinggevenden) de plaats des onheil hadden vrijgemaakt. De agenten probeerden een slinger te maken door elkaar arm aan arm vast te houden, maar het gebeurde regelmatig dat er mensen onder hun armen doorglipten, zonder dat hiertegen werd opgetreden. Uiteindelijk werden drie rijen met agenten gevormd om het voor omstanders onmogelijk te maken om te dicht bij het ongeval te komen. Wij bevonden ons op ongeveer 50 meter van het ongeluk. Pas na 1.5 uur zagen we van onze kant een aantal hulpverleners toesnellen. Wellicht dat die vanaf de andere kant al eerder ter plaatse waren, daar hadden wij geen zicht op. Er deden verschillende geruchten de ronde over het aantal slachtoffers en gewonden. Volgens de laatste berichten zijn er 3 bandleden en 1 toeschouwer overleden en meer dan 60 gewonden. Tijdens de uren na het ongeval stond het grootste deel van de toeschouwers achter de hulpdiensten. Wanneer een aantal mensen door de linie van agenten wilde breken, werd vanuit het publiek luid geroepen dat diegenen terug moesten gaan. Het vreemde was, dat er totaal geen inlichtingen werden gegeven en er nergens ontruimd werd. Er was ook geen mogelijkheid voor de ambulance om dichtbij te komen, omdat de hele parade was volgebouwd met tribunes. De ambulances stonden in de straten rondom het ongeluk opgesteld. Na drie uur verscheen er een grote bulldozer op het toneel en vervolgens een kraanwagen. Verschillende werklui waren begonnen de brug te demonteren, waarna deze door de bulldozer aan de kant werd geschoven. We voelden ons allerminst in een feeststemming en zijn met en groepje vrienden nog een klein rondje door de stad gelopen om vervolgens met een heel vreemd gevoel in de buik in slaap te vallen.

De volgende dag verbaasden we ons erover dat de festiviteiten niet werden afgelast. Alle muziekanten en dansers lasten wel een moment van rust en herdenking in, op de plaats waar de tragedie zich de dag ervoor had afgespeeld. Een minuut van stilte, gevolgd door de trompetsolo die in Nederland tijdens de dodenherdenking wordt gespeeld. De toeschouwers respecteerden dit en gaven hiervan blijk door na de stilte te applaudisseren. Het viel ons op dat iedere muziekgroep daarna hetzelfde muziekstuk speelde. We hoorden van Bolvianen dat dit een stuk is dat vaak op begrafenissen wordt gespeeld. Erg indrukwekkend en de rillingen liepen hierbij regelmatig over onze rug wanneer zoveel mensen tegelijk met stilte en muziek hun condoleance betuigen. De dansgroepen stopten hun dans, deden hun maskers af om ook in stilte een stuk van de optocht af te leggen. Helaas werd dit niet altijd door alle toeschouwers gerespecteerd. Regelmatig werd geroepen dat de dansers moesten dansen. Heel bizar en onrespectvol.

In de loop van de middag kregen we steeds meer contact met de Boliviaanse toeschouwers. Eigenlijk durfde ze ons pas te benaderen, nadat ze voldoende biertjes hadden gedronken. Ze verwonderden er zich allemaal over dat wij overdag water dronken. We kregen dan ook van meerdere mensen biertjes en rum-cola’s aangeboden. Ook hebben we meerdere keren gehoord, dat ze het zo grappig vonden dat Erik op zijn blote voeten achter een paar kinderen aanrende, om ze met gelijke munt te betalen. En ja, ze zijn goed ingepeperd met schuim. We kwamen ook twee Bolivianen uit La Paz tegen, die heel grappig waren, ook al vertelden ze meerdere malen hetzelfde. Zo hoorde Erik heel vaak dat hij erg mooie blauwe ogen heeft. Charlotte was het mooiste meisje van de tribune en ”You are so cute” hebben we ook heel vaak gehoord. We hebben het heel gezellig gehad. Helaas had het stel ons e-mailadres niet goed overgenomen, anders hadden we ze in La Paz zeker nog opgezocht. Ze wilden ons heel graag alle mooie plekjes van de stad laten zien, waaronder de bierbar.

Ondanks het ongeluk met de brug was de sfeer op het carnaval heel goed en hebben we geweldig weekend gehad. In zijn totaliteit was het een prachtig feest, hebben we heel veel leuke en mooie mensen ontmoet, heerlijk gek gedanst, leuke foto’s gemaakt van prachtige kostuums, genoten van de muziek en de sfeer en gelachen met de schuimgevechten.